Doel en beoogd maatschappelijk effect?

In het verleden is niet altijd even netjes met de bodem omgesprongen. De bodem was eeuwenlang een plek waar afval in werd achtergelaten. De provincie wil een schonere bodem. Begin jaren 80 is een grote saneringsoperatie gestart. Na 35 jaar saneren komt een historische mijlpaal in zicht. Rond 2021 zijn er in de provincie Zuid-Holland geen locaties meer waar bodemverontreiniging voor onaanvaardbare risico’s zorgt.

De provincie is conform de Wet bodembescherming de overheidslaag die verantwoordelijk is voor de aanpak van bodemverontreinigingen en de zogenoemde spoedlocaties. Dit zijn locaties met grote risico’s voor mensen en/of risico’s voor de natuur. De provincie Zuid-Holland zit aan het stuur, terwijl de uitvoering wordt gedaan door de vijf Zuid-Hollandse omgevingsdiensten. De gemeenten Rotterdam, Den Haag, Dordrecht, Leiden en Schiedam behoren niet tot het gebied waarvoor de provincie verantwoordelijk is. Die regelen de saneringen zelf. Met het Rijk zijn goede afspraken gemaakt over de financiering van de bodemsanering. Jaarlijks krijgt de provincie tot en met 2020 geld voor deze operatie.

Er zijn spoedlocaties die door de overheid worden gesaneerd en spoedlocaties die door de eigenaar worden gesaneerd. De meeste spoedlocaties moeten worden gesaneerd door de eigenaar. De overheid gaat dan in gesprek met de eigenaar en stimuleert de aanpak. De voortgang van deze categorie van spoedlocaties is dan ook moeilijk te voorspellen.

De bodem vormt letterlijk en figuurlijk de grond onder ons bestaan. Ze levert immers een belangrijke bijdrage aan maatschappelijke doelen, zoals bijvoorbeeld energievoorziening, drinkwatervoorziening, natuurontwikkeling en het aanpassen aan klimaatverandering. Wij willen op een innovatieve manier deze bijdrage zo groot mogelijk maken, waarbij voorop staat dat dit duurzaam, veilig en efficiënt gebeurd.

De provincie is op basis van de Nazorgregeling in de Wet milieubeheer verantwoordelijk voor de eeuwigdurende nazorg van gesloten stortplaatsen, die op of na 1 september 1996 nog in bedrijf waren. Het doel van de nazorgregeling is om zeker te stellen dat stortplaatsen ook na sluiting geen risico vormen voor het milieu. Voor stortplaatsen, maar ook de andere saneringslocaties, wordt ingezet op herontwikkeling. Onze inzet is een betere benutting van bodem en ondergrond.

Wat gaan we doen om deze effecten te bereiken?

Saneren of beheersen spoedlocaties met adequate nazorg
De provincie geeft aan de vijf omgevingsdiensten de opdracht om de zogenoemde spoedlocaties te laten saneren dan wel de risico’s van verontreinigingen weg te nemen. Dit geldt ook voor de Kaderrichtlijn Waterlocaties. Vaak lukt het niet altijd om alle verontreiniging weg te nemen. Dan is er ook nazorg nodig.

Uitvoeren van nazorg en herontwikkeling van stortplaatsen
Voorafgaand aan de sluiting van een stortplaats moeten er voldoende middelen gereserveerd zijn door de exploitanten zodat de provincie de nazorg goed kan uitvoeren. De provincie controleert of voldaan is aan alle wettelijke bepalingen, contracten en vergunningsvoorwaarden die van invloed zijn op de sluitingsverklaring die de provincie dient af te geven. Actief wordt herontwikkeling van gesloten stortplaatsen gestimuleerd en begeleid. Bijvoorbeeld voor de energietransitie of als recreatiegebied.

Kennisuitwisseling duurzaam gebruik ondergrond
Om tot duurzaam, veilig en efficiënt gebruik van bodem en ondergrond te komen heeft de provincie instrumentarium ontwikkeld als de Bodemladder, de Ondergrondwijzer (3D-Ordening in Zuid-Holland) en de Bodematlas (Bodematlas Zuid-Holland). Het kennis- en informatieniveau wordt verder ontwikkeld en gedeeld met betrokken partijen om te komen tot een goede realisatie van duurzaam gebruik van bodem en ondergrond.

Welke instrumenten zetten we hiervoor in?

Overzicht reserves

Bijdrage Verbonden partijen

De provincie is enig aandeelhouder van het Provinciaal Afvalverwijderingsbedrijf Zuid Holland (PROAV NV). De exploitatie van stortplaats Derde Merwedehaven in Dordrecht is gestopt en er wordt gewerkt aan een gecombineerd plan dat de wijze beschrijft van eindafwerking, herinrichting en nazorg van de stortplaats. Het plan is inmiddels in uitvoering.